Mε μία δήλωση-βόμβα ο Αμερικανός υπουργός Άμυνας Tσακ Χέιγκελ έθεσε εν αμφιβόλω ολόκληρο το πρόγραμμα του μαχητικού αεροσκάφους χαμηλής παρατηρησιμότητας (και όχι stealth) 5ης γενιάς F-35 λόγω κόστους που ξεπέρασε κατά πολύ το αρχικό προϋπολογισθέν, δηλώνοντας: "Το Πεντάγωνο μπορεί να χρειαστεί να επιλέξει μεταξύ μιας πολύ μικρότερης δύναμης μαχητικών αεροσκαφών ή μιας δεκαετίας "διακοπών" ("holiday decade" ανέφερε επί λέξη) από τεχνολογική αναβάθμιση και παραγωγή νέων οπλικών συστημάτων".

 

To θέμα έχει τεράστιο ενδιαφέρον για την Ελλάδα αφού και στις δύο περιπτώσεις, είτε δηλαδή το κόστος παραμείνει σε υψηλά επίπεδα είτε ακυρωθεί (ειδικά στην δεύτερη περίπτωση) η εναέρια απειλή από τα 100 μαχητικά που πρόκειται να προμηθευτεί η τουρκική Αεροπορία με χρόνο έναρξης παραδόσεων το 2018-2019 θα έχει καταλυτικές συνέπειες στην οικονομία και στην επιχειρησιακή δυνατότητα της ΤΗΚ.

 

Η συζήτηση για το υψηλό κόστος, αλλά και για το αν δίνει απαντήσεις στο επιχειρησιακό ζητούμενο το συγκεκριμένο μαχητικό, δεν είναι νέα, αλλά τώρα φαίνεται ότι ήρθε η ώρα των αποφάσεων.

 

Το υπουργείο Άμυνας των ΗΠΑ αναθεωρεί πλήρως τον σχεδιασμό της οργάνωσης των αμερικανικών ενόπλων δυνάμεων και των προγραμμάτων προμηθειών, προκειμένου να καταφέρουν να εξοικονομήσουν 500 δισεκατομμύρια δολάρια μέσα στην επόμενη δεκαετία, λόγω των περικοπών που αποφασίστηκαν.

 

Σε ένα από τα κείμενα που διέρρευσαν σύμφωνα με την ιστοσελίδα defencetalk.com, αναφορικά με την αναθεώρηση του προϋπολογισμού, το Πεντάγωνο διατυπώνει σαφούς προβληματισμούς για το υπέρογκο κόστους του προγράμματος του F-35 (υποτίθεται ότι το κόστος του κάθε αεροσκάφους σε πλήρη πλήρη παραγωγή θα ήταν περί τα 45 εκατ. δολ. και τώρα φαίνεται ότι  βρίσκεται ακριβώς στο διπλάσιο) και για το λόγο αυτό να μελετάται η ακύρωσή του!

 

Μάλιστα στο ίδιο κείμενο υπάρχει και πρόταση για ακύρωση του προγράμματος του νέου στρατηγικού βομβαρδιστικού που θα αντικαταστήσει τα Β-52 και θα συμπληρώσει το Β-2.

 

Το στρατηγικό δίλημμα είναι ή διατήρηση της υπάρχουσας οροφής αεροπορικών δυνάμεων με ακύρωση του F-35 παρά το γεγονός ότι πριν από λίγες ημέρες υπογράφηκε ένα ακόμα συμβόλαιο αγοράς τους. ή μείωση κατά πολύ του αριθμού των μονάδων του F-35 που θα αγοραστούν και γενικότερα μείωση της αεροπορικής δύναμης των ΗΠΑ.

 

Η είδηση προκαλεί αναταραχή, αφού το πρόγραμμα αφορά όχι μόνο τις ΗΠΑ αλλά και συμμαχικές χώρες. Δεδομένου ότι τα κονδύλια που έχουν καταβληθεί για την ανάπτυξη των F-35 είναι κάτι παραπάνω από “υπέρογκα”, υπάρχει πάντοτε η άποψη ότι είναι "πολύ μεγάλο για να ακυρωθεί".

 

Πόσο κοστίζει το F-35; Κανείς δεν μπορεί να πει με σιγουριά. Υπάρχει η έκδοση που αγόρασαν οι Ισρηλινοί που θα προσεγγίσει τα 200 εκατ. δολάρια η μονάδα και η "βασική" έκδοση της Ιταλίας με 90 εκατ. δολ. η μονάδα.

Πριν λίγες εβδομάδες η κατασκευάστρια Lockheed Martin ανακοίνωσε την επίτευξη καταρχήν συμφωνίας με το υπουργείο Άμυνας των ΗΠΑ για τις επόμενες δύο συμβάσεις παραγωγής του μαχητικού F-35 Lightning II στην οποία έκανε κάποιες "εκπτώσεις":

Συγκεκριμένα, η συμφωνία αφορά την έκτη και έβδομη μερίδα χαμηλού ρυθμού παραγωγής (LRIP: Low-Rate Initial Production) που συνολικά περιλαμβάνουν 71 μαχητικά.

 

Τα 71 μαχητικά θα προστεθούν στα 95 F-35 των LRIP 1 έως και 5 που έχουν ήδη συμβασιοποιηθεί, και από τα οποία έχουν παραδοθεί μέχρι σήμερα 67 (συμπεριλαμβανομένων και τω αεροσκαφών δοκιμών).

 

Τα "καμπανάκια" για το F-35 έχουν ηχήσει, όμως αρκετά ενωρίτερα: Την άμεση διακοπή της ανάπτυξης και κατάργηση της έκδοσης συμβατικής απο-προσγείωσης του F-35 Lightning II, της F-35A, ή με άλλα λόγια της έκδοσης της Αεροπορίας των ΗΠΑ και σχεδόν όλων των μελλοντικών χρηστών του τύπου πρότεινε ο ναύαρχος Roughead προκειμένου να υιοθετηθεί από την Αεροπορία των ΗΠΑ η έκδοση F-35C που αναπτύσσεται για λογαριασμό του Ναυτικού για να επιχειρεί από τα αεροπλανοφόρα.

 

Το χαρακτηριστικό αυτό καθιστά την έκδοση F-35C ελκυστική για επιχειρήσεις στη λεκάνη του Ειρηνικού που πλέον, τουλάχιστον σε θεσμικό επίπεδο, αποτελεί την πρώτη προτεραιότητα στρατηγικού ενδιαφέροντος των ΗΠΑ.

 

Μπορεί να ακυρωθεί τελείως το F-35; Εκτιμούμε πως, όχι. Ο Τ.Χέϊγκελ ρίχνει προειδοποιητικά πυρά. Θα εξακολουθήσει όμως να είναι πολύ ακριβό.

 

Και σίγουρα πολύ ακριβό για αυτό που προορίζεται να κάνει ειδικά σε αποστολές αέρος-αέρος. Και σίγουρα δεν είναι stealth. Το μόνο βέβαιο είναι ότι η Τουρκία θα "ματώσει" οικονομικά σε μεγάλο βαθμό και αυτό θα υπονομεύσει τη προσπάθεια ανάπτυξης του δικού της μαχητικού, αλλά και άλλων αμυντικών προγραμμάτων της...