Το Γενικό Επιτελείο Εθνικής Άμυνας (ΓΕΕΘΑ) έδωσε στη δημοσιότητα τις φωτογραφίες από βολές της πρώτης ημέρας της διακλαδικής άσκησης «Δικέφαλος Αετός 2013» (18 με 22 Νοεμβρίου) που διεξάγεται στο Πεδίο Βολής Κρήτης.

Συγκεκριμένα, οι φωτογραφίες αφορούν στις βολές που εκτελέστηκαν από συστήματα CROTALE του Πολεμικού Ναυτικού και της Πολεμικής Αεροπορίας, καθώς επίσης και από το σύστημα ΒΕΛΟΣ της Πολεμικής Αεροπορίας.

Σκοπός της άσκησης είναι η επιχειρησιακή αξιολόγηση της ικανότητας αντίδρασης και εκτέλεσης τακτικών βολών αντιαεροπορικών (Α/Α) οπλικών συστημάτων των Ενόπλων Δυνάμεων. Αναμένεται η εκτέλεση βολών σήμερα με κατευθυνόμενα βλήματα (Κ/Β) HAWK, OS/AKκαι ASRAD του Στρατού Ξηράς, καθώς επίσης και με STINGER του Πολεμικού Ναυτικού.

Σημαντικές εξελίξεις αναμένονται πριν τον Απρίλιο του 2014 αναφορικά με την μελλοντική ενίσχυση της ΠΑ, ενίσχυση η οποία κρίνεται ως απόλυτα απαραίτητη ενόψει τόσο της έλευσης των τουρκικών F-35 όσο και της ολοκλήρωσης του προγράμματος αναβάθμισης των F-16 της ΤΗΚ.

Ο Απρίλιος είναι η περίοδος που τοποθετείται ως χρονικό ορόσημο από το ΥΠΕΘΑ  καθώς μετά από αυτό πολλά από τα δεδομένα στην πολιτική ζωή της χώρας ενδέχεται να μεταβληθούν. Αυτό γιατί οι ευρωεκλογές και δημοτικές εκλογές του Μαΐου μπορεί να αποτελέσουν θρυαλλίδα σημαντικών εξελίξεων με κυβερνητική μεταβολή.

Οι εξελίξεις πρόκειται να επικεντρωθούν σε δύο τομείς: Ο ένας η προμήθεια μεταχειρισμένων αεροσκαφών και ο άλλος το πρόγραμμα αναβάθμισης των F-16 της ΠΑ. Για τα μεταχειρισμένα αεροσκάφη δύο είναι τα σενάρια που φαίνονται πως προκρίνονται: το πρώτο έχει να κάνει με την προμήθεια μεταχειρισμένων αεροσκαφών Mirage 2000 από χώρες του Κόλπου (Κατάρ, Η.Α.Ε.) και ή τη Γαλλία και το δεύτερο από τις ΗΠΑ.

Η συνεργασία της ΠΑ με την Αεροπορία του Κατάρ είναι δεδομένη. Η παρουσία στην Ελλάδα για ένα σχεδόν μήνα (13/9 – 10/10) 4 Mirage 2000-5EDA του Κατάρ ήταν μια ευκαιρία για τα ελληνικά πληρώματα της 114ΠΜ να αξιολογήσουν από κοντά τα συγκεκριμένα αεροσκάφη. Ως καλύτερη λύση προκρίνεται όμως η προμήθεια μεταχειρισμένων Mirage 2000-9 των Η.Α.Ε

Στο πλαίσιο αυτό κινήθηκε και η επίσκεψη του αρχηγού της ΠΑ αντιπτεράρχου (Ι) Ευάγγελου Τουρνά στα Η.Α.Ε, μεταξύ 15 και 18 Νοεμβρίου.  Ανάμεσα στα θέματα που συζητήθηκαν, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, ήταν και το ενδεχόμενο πιθανής συμφωνίας για την μεταπώλησή τους στην Ελλάδα.

Τα Η.Α.Ε. έχουν εκφράσει εδώ και καιρό την επιθυμία τους να τα πωλήσουν σε όποια χώρα ενδιαφέρεται,

Τις ίδιες όμως πιθανότητες για ενίσχυση σε μεταχειρισμένο υλικό έχουν και τα αμερικανικά μαχητικά. Οι δύο τύποι για τους οποίους υπάρχει το ενδιαφέρον είναι το F-16 από παλαιότερα block παραγωγής και το F-15C/D.

Μπορεί το ενδεχόμενο των F-15C/D να μοιάζει πιο απίθανο από αυτό των F-16 αλλά κύκλοι του ΓΕΑ το θεωρούν ως μια καλή εναλλακτική λύση και με μεγάλη ακτίνα δράσης. Η αμερικανική Αεροπορία πρόκειται να προχωρήσει σε αποσύρσεις σημαντικού αριθμού των αεροσκαφών αυτών στο πλαίσιο των μεγάλων περικοπών του αμυντικού της προϋπολογισμού.

Η προμήθεια των μεταχειρισμένων αεροσκαφών δεν πρόκειται να επηρεάσει το πρόγραμμα αναβάθμισης των F-16block 50 και 52+. Το πρόγραμμα ύψους 1,4 δισ. € πρόκειται να εκτελεστεί σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις.

Θα είναι και το μοναδικό μεγάλο πρόγραμμα της ΠΑ μέχρι το 2020. Η καθυστέρησή της υλοποίησή του, σε σχέση με το αντίστοιχο τουρκικό- θα έχει ένα σημαντικό πλεονέκτημα: Αυτό της τοποθέτησης ραντάρ AESA στα αεροσκάφη. Το νέο πρόγραμμα αποτελεί μια συγχώνευση του CCIP και της εγκατάστασης στα F-16 ενός από τα ραντάρ RACR ή SABR.

Ένα ραντάρ AESA στα F-16 της ΠΑ πρόκειται να μειώσει κατά πολύ το χάσμα που θα δημιουργηθεί με την άφιξη των τουρκικών F-35. Το πρόγραμμα θα είναι κλιμακωτό. Οι μεγαλύτερες επεμβάσεις θα εστιαστούν στα F-16 block 50 ενώ τα F-16 block 52+ θα δεχθούν τόσο το AESA όσο και ορισμένα από τα ηλεκτρονικά συστήματα που έχουν τα F-16 block Adv. Θεωρείται πως αμέσως μετά την ολοκλήρωσή του το ραντάρ που θα έχει επιλεγεί θα εγκατασταθεί και στα F-16 block Adv. τα οποία φέρουν το ίδιο ραντάρ με τα block 52+.

Το ποιο θα είναι αυτό (υπάρχουν δύο υποψήφια συστήματα το SABR της Northrop Grumman και τοRACR της Raytheon) θα εξαρτηθεί από την επιλογή του μεταχειρισμένου μαχητικού. Εάν αυτό θα είναι το F-16 τότε θα προτιμηθεί το SABR. Σε αντίθετη περίπτωση θα υπάρξει προμήθεια του RACR.

Σε κάθε περίπτωση η ενίσχυση της ΠΑ θα συνδυαστεί με παράλληλη αναβάθμιση του δικτύου Αεράμυνας. Στο πλαίσιο αυτό τοποθετείται η προμήθεια ενός νέου συστήματος SHORADS (ρωσικής προέλευσης) τα οποία έχουν εξαιρετικές δυνατότητες στην αποκάλυψη στόχων stealth.

Οι παραπάνω αποφάσεις έχουν σαφή προτεραιότητα στη λίστα επιλογών του ΥΠΕΘΑ και της ΠΑ. Σε οποιαδήποτε άλλη περίπτωση κανείς δεν μπορεί να εγγυηθεί πως έτσι όπως είναι διαμορφωμένη σήμερα η ΠΑ με το υπάρχον δυναμικό ότι θα μπορέσει να αντιπαρατεθεί τόσο στα εκσυγχρονισμένα F-16 όσο και στα F-35 της ΤΗΚ.

Όλες οι ανωτέρω λύσεις είναι οι μοναδικές που εξετάζονται  προς το παρόν και που θα δώσουν στην ΠΑ ένα ορίζοντα δεκαπενταετίας διαμορφώνοντας  μια υπολογίσιμη δύναμη. Λύσεις οι οποίες συνδυάζουν το δυνατότερο χαμηλό κόστος με την υψηλότερη δυνατή ωφέλεια.

Πρόκειται πραγματικά για το έλασσον που μπορεί να γίνει στην αντιμετώπιση της τουρκικής Αεροπορίας, δεδομένου ότι κονδύλια δεν επαρκούν –ούτε και υπάρχουν- για την αγορά ενός μαχητικού 5^ης γενιάς.