Εξαιρετικά θετικές ήταν οι διαπιστώσεις της επίσκεψης της επιτροπής του Γενικού Επιτελείου Στρατού (ΓΕΣ), που επισκέφθηκε τις ΗΠΑ για να επιθεωρήσει αριθμό αρμάτων μάχης M1A1 Abrams, σύμφωνα με τις αποκλειστικές πληροφορίες του «defence-point.gr».

Σε αντίθεση με τα άρματα του τύπου που είχαν επιθεωρηθεί παλαιότερα οι συγκεκριμένες παρτίδες αρμάτων M1A1 βρέθηκαν γενικά σε πολύ καλύτερη κατάσταση. Μεταξύ αυτών περιλαμβανόταν και άρματα τα οποία είχαν υποστεί πλήρη εργοστασιακή αξιοποίηση, σύμφωνα με τα πρότυπα του αμερικανικού Στρατού («zero hours, zero miles», σε ελεύθερη μετάφραση «μηδέν ώρες λειτουργίας, μηδέν μίλια»), το 2008. Μάλιστα, στα συγκεκριμένα άρματα Abrams είχαν ενσωματωθεί όλες οι μέχρι τότε τροποποιήσεις και η γενική λειτουργική τους κατάσταση ήταν πολύ καλή.

Γενικά, τα άρματα που επιθεώρησε η επιτροπή του ΓΕΣ προέρχονται από παρτίδες που είχαν εφοδιαστεί από τον αμερικανικό Στρατό, κάποια στιγμή στον επιχειρησιακό τους βίο, με την περιβόητη θωράκιση απεμπλουτισμένου ουρανίου (DU: Depleted Uranium).

Καθώς το συγκεκριμένο ζήτημα είναι εξαιρετικά ευαίσθητο, επισημαίνεται ότι Η ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑ ΣΥΝΕΠΕΙΑ ΚΑΙ ΤΟΥ ΓΕΣ ΠΕΡΙ ΜΗ ΑΠΟΚΤΗΣΗΣ ΑΡΜΑΤΩΝ ΜΕ ΑΥΤΟΥ ΤΟΥ ΕΙΔΟΥΣ ΤΗ ΘΩΡΑΚΙΣΗ ΠΑΡΑΜΕΝΕΙ ΑΠΟΛΥΤΑ ΣΕ ΙΣΧΥ.

Το ίδιο όμως ισχύει και για την αμερικανική απόφαση περί μη διάθεσης της θωράκισης DU σε εξαγωγικούς πελάτες.

Κατά συνέπεια ο Ελληνικός Στρατός ακόμη και αν το ήθελε δεν θα μπορούσε να αποκτήσει άρματα με θωράκιση DU είτε από τα αποθέματα του αμερικανικού Στρατού είτε (θεωρητικά) ακόμη και νέας κατασκευής.

Επειδή όμως η θωράκιση DU στα άρματα μάχης M1 Abrams είναι πρόσθετη, δηλαδή τοποθετείται σε δύο θήκες εκατέρωθεν του πυροβόλου, στα εμπρόσθιο μέρος του πύργου, η αφαίρεση της είναι πολύ εύκολη. Διαφωτιστικό για τη θέση της θωράκισης είναι το ακόλουθο σχήμα.

Εξάλλου και η τοποθέτηση της θωράκισης DU στο Abrams έγινε εκ των υστέρων (το άρμα σχεδιάστηκε και παράχθηκε για να φέρει την περιβόητη θωράκιση Chobham, που πήρε την ονομασία της από το βρετανικό ερευνητικό κέντρο που την ανέπτυξε), δηλαδή μετά την παραγωγή σειράς του άρματος, με τον ίδιο τρόπο. Μην ξεχνάμε ότι σύμφωνα με πληροφορίες η συγκεκριμένη θωράκιση βρίσκεται στην τρίτη γενιά της, και αυτή ακριβώς η σπονδυλωτή μορφή της επιτρέπει και τον εκσυγχρονισμό του αρματικού δυναμικού του αμερικανικού Στρατού.

Επισημαίνεται επίσης, ότι οι ιατρικές παρενέργειες του DU εμφανίζονται ΜΟΝΟ στην περίπτωση που η συγκεκριμένη θωράκιση έχει ολοσχερώς διατρηθεί και υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις. Με άλλα λόγια απλώς η ύπαρξη της στο άρμα δεν εγκυμονεί από μόνη της οποιουσδήποτε κινδύνους για το προσωπικό που υπηρετεί καθώς είναι αδρανής και εμπεριέχεται σε ειδικές θήκες για επιπλέον προστασία.

Η συμπερίληψη στην επιθεώρηση και αρμάτων M1A1 Abrams που είχαν εφοδιαστεί με θωράκιση DU αυτόματα επέκτεινε τη διαθεσιμότητα για παραχώρηση σε άρματα νεότερης παραγωγής, καθώς τα αρχικά που είχαν επιθεωρηθεί ανήκαν στην αρχική παραγωγή σειράς (1979-1985).

Πέρα όμως από τη μικρότερη ηλικία, τα συγκεκριμένα άρματα έχουν το μεγάλο πλεονέκτημα ότι έχουν υποστεί σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό όλες τις μείζονες και ήσσονες τροποποιήσεις που έχει ενσωματώσει ο Αμερικανικός Στρατός τα περίπου 30 χρόνια του επιχειρησιακού βίου του συστήματος.

Τροποποιήσεις οι οποίες όχι μόνο επαύξησαν τις επιχειρησιακές του δυνατότητες αλλά αντικατέστησαν συγκροτήματα, υποσυγκροτήματα και απάρτια, των οποίων για διάφορους λόγους η παραγωγή έχει διακοπεί.Με αυτόν τον τρόπο η τεχνική και λογιστική υποστήριξη του οπλικού συστήματος γίνεται εφικτή, ενώ μπορεί να γίνει εκμετάλλευση από το ελληνικό δημόσιο και των «ανοικτών» συμβολαίων που έχει ο αμερικανικός Στρατός με τους διάφορους υποκατασκευαστές για την υποστήριξη του δικού του στόλου.

Υπενθυμίζεται ότι με βάση τον υφιστάμενο σχεδιασμό ο αμερικανικός Στρατός πρόκειται να διατηρήσει τα M1 Abrams σε υπηρεσία μέχρι το 2040 τουλάχιστον.

Αν μπορούσε κάποιος να αξιολογήσει τη συγκεκριμένη πιο πρόσφατη εξέλιξη, αυτή θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως θετική, αφού γενικά τα προς παραχώρηση άρματα είναι σε καλύτερη κατάσταση από τα αρχικά προσφερθέντα, δυστυχώς ή ευτυχώς όμως η… μπάλα βρίσκεται στο ελληνικό γήπεδο. Με άλλα λόγια, η κυβέρνηση θα πρέπει να αξιολογήσει τα οικονομικά δεδομένα και τις αντοχές της εθνικής οικονομίας για το άμεσο και μεσοπρόθεσμο μέλλον και να λάβει την απόφαση για την υλοποίηση του συγκεκριμένου διακρατικού προγράμματος.

Σε κάθε περίπτωση το ΓΕΣ έχει αναλύσει σε βάθος όλες τις παραμέτρους και έχει κάνει τους υπολογισμούς του οι οποίοι πλέον συμπεριλαμβάνουν το Κόστος Κύκλου Ζωής (ΚΚΖ) του συστήματος.

Το συγκεκριμένο ζήτημα όμως απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή και διαχείριση:

Επειδή το ΚΚΖ για διάρκεια επιχειρησιακού βίου 25 ετών είναι ένα διόλου ευκαταφρόνητο ποσό (κυμαίνεται μεταξύ 800 εκατ. και 1 δις ευρώ), αυτό ΔΕΝ σημαίνει αυτόματα την άμεση καταβολή του. Το ΚΚΖ επιτρέπει τον μακροπρόθεσμο σχεδιασμό για τη διάθεση των απαιτούμενων οικονομικών πόρων διασφαλίζοντας στο οπλικό σύστημα όλα τα αναγκαία για την επιχειρησιακή του αξιοποίηση (καύσιμα, ανταλλακτικά, εκπαίδευση, συντήρηση, κ.λπ.) για να αποφευχθεί η επανάληψη του ελληνικού τύπου ευτράπελων (όπως για παράδειγμα τα πυρομαχικά των Leopard 2HEL/-2A4). 

Τα άρματα M1A1 Abrams μπορεί να παραχωρούνται δωρεάν (σε κατάσταση «as is, where is»), αλλά η επιχειρησιακή τους αξιοποίηση απαιτεί κόστος σε υποδομές υποστήριξης και συντήρησης, εκπαίδευσης, πυρομαχικά, κ.λπ. Επειδή όμως, αν το πρόγραμμα υλοποιηθεί, τα άρματα αυτά αποτελούν ΚΥΡΙΟ ΥΛΙΚΟ, εκπτώσεις ή ακόμη χειρότερα παραπομπή στις καλένδες όλων ή μερικών από τα παραπάνω θα δημιουργήσει σημαντικά προβλήματα.

Η ωρίμανση του προγράμματος, απόρροια της οργανωμένης και λεπτομερειακής μελέτης και αξιολόγησης από το ΓΕΣ είναι το μισό μέρος της εξίσωσης. Το άλλο μισό μέρος της εξίσωσης αποτελεί ο ακριβής υπολογισμός, και μάλιστα σε βάθος χρόνου, των οικονομικών δυνατοτήτων της χώρας, ώστε να καταστεί εφικτή η υλοποίηση του προγράμματος. Και αυτό φυσικά δεν αποτελεί έργο των στρατιωτικών, αλλά αποκλειστικά της πολιτικής ηγεσίας. Δυστυχώς, με βάση την περίπτωση των 700 M113 που ακόμα αναμένουν τη μεταφορά τους στην Ελλάδα (μέχρι αυτή τη στιγμή δεν στάθηκε δυνατή η αποδέσμευση της πίστωσης των 5 περίπου εκατ. ευρώ) δεν αφήνει πολλά περιθώρια αισιοδοξίας.

Τέλος, αξίζει να αναφερθεί ότι κατά τη διάρκεια των επιτόπιων επιθεωρήσεων στις ΗΠΑ, η επιτροπή του ΓΕΣ διαπίστωσε την ύπαρξη μεγάλου αριθμού βυτιοφόρων HEMTT M978 τα οποία ο Αμερικανικός στρατός στο πλαίσιο της αναδιοργάνωσης ετοιμάζεται να αποδεσμεύσει από την ενεργό υπηρεσία. Σε σχέση με τα χρησιμοποιούμενα σήμερα βυτιοφόρα, τα συγκεκριμένα οχήματα αποτελούν τεράστια βελτίωση, πλην όμως, πέρα του όποιου ελληνικού αιτήματος για την δωρεάν παραχώρηση τους, θα πρέπει να υπάρχει και απόφαση της αμερικανικής κυβέρνησης.