H υποσμηναγός Ayşegül Akgül ετοιμάζεται να  εμβολίσει τον μιναρέ του τεμένους Ακσά

Στις 27 Οκτωβρίου 2004, μια τριάδα τουρκικών μαχητικών F-4E Terminator 2020 πραγματοποίησε χαμηλή διέλευση στο τζαμί Aksa, 200 περίπου μέτρα από την πρωθυπουργική κατοικία στην οδό Kusadasi της πρωτεύουσας Άγκυρας. Η διέλευση αυτή έγινε στα πλαίσια προετοιμασίας για την μεγάλη στρατιωτική παρέλαση της 29ης Οκτωβρίου που ακολούθησε λίγες ημέρες μετά. Η απροσεξία ενός εκ των χειριστών λίγο έλλειψε να αποβεί μοιραία, όπως μαρτυρά σχετικό βίντεο στην συνέχεια του σημειώματος: Ένα F-4 του σχηματισμού προσέκρουσε στην κορυφή του μιναρέ και παραδόξως παρέμεινε σε ευθεία και οριζόντια πτήση. Koμμάτια από την ημισέληνο της κορυφής του μιναρέ εκσφενδονίστηκαν σε μικρή απόσταση, τραυματίζοντας δυο ανυποψίαστους περαστικούς. Οι συνομιλίες στην ενδοεπικοινωνία μαρτυρούν πώς ένα μέλος του πληρώματος, είναι γένους θυληκού.

Η Ayşegül Akgül

Η ηγεσία της ΤΗΚ σε μια επίμονη προσπάθεια να παρουσιάσει ένα μοντέρνο, Ευρωπαικό, προοδευτικό πρόσωπο, προωθεί συστηματικά την παρουσία γυναικών ιπταμένων σε σημαντικές εκδηλώσεις - όπως σε μια μεγάλη στρατιωτική παρέλαση στο κέντρο της πρωτεύουσας Άγκυρας, την ημέρα εορτασμού των γενεθλίων της Τουρκικής Δημοκρατίας. Στην συγκεκριμένη περίπτωση όμως η ατζαμοσύνη της  Υποσμηναγού Ayşegül Akgül (111 Filo) λίγο έλειψε να στοιχίσει πολύ ακριβά στην ίδια, αλλά και στον τότε Τούρκο Α/ΓΕΑ Ibrahim Firtina.

Η κυβέρνηση Ερντογάν θεώρησε πώς το παρολίγον ατύχημα έγινε στα πλαίσια εκστρατείας εκφοβισμού του πρωθυπουργού, ο οποίος είχε μόλις αρχίσει να "καθαρίζει" έναν έναν τους ενεχόμενους στην υπόθεση Eργκενεκόν, αξιωματικούς. Έτσι την υπόθεση ανέλαβε ο εισαγγελέας Mustafa Bilgili ο οποίος εξέτασε τα μέλη του πληρώματος καθώς και τους προιστάμενους τους. Ο τότε διοικητής της 1ης ΑJU (Δορύλαιο/Εskisehir) πτέραρχος Kursat Atilgan προσπάθησε να δικαιολογήσει τους χειριστές του, ισχυριζόμενος ότι χτύπησαν τον μιναρέ προσπαθώντας να αποφύγουν μεγάλο πτηνό..Όπως θα δούμε στην συνέχεια, η αλήθεια είναι αρκετά διαφορετική.

Ο τότε Α/ΓΕΑ Ibrahim Firtina, γνωστός στην Ελλάδα ώς " Ιμπραήμ ο καταριπτάκιας"καταδικάσθηκε προσφάτως σε εικοσαετή κάθειρξη για την εμπλοκή του στην υπόθεση του σχεδίου Βαριοπούλα, το οποίο προέβλεπε στρατιωτική εμπλοκή με την χώρα μας. Ο Firtina, ένας από τους πιο σκληροπυρηνικούς αξιωματικούς του στρατεύματος, είχε έρθει στο προσκήνιο στο παρελθόν λόγω των εμπρηστικών του δηλώσεων περί κατάρριψης ελληνικών μαχητικών που θα “εμποδίσουν” τις βόλτες των τούρκων στο Αιγαίο. Οι απειλές του αποδείχθηκαν -φυσικά- κενό γράμμα.

"Ιμπραήμ ο καταριπτάκιας"

Πέρα από το πολιτικό σκέλος του "σκανδάλου του μιναρέ", το σχετικό βίντεο που ήρθε στην δημοσιότητα φανερώνει ορισμένα ενδιαφέροντα στοιχεία για την ΤΗΚ, τα οποία θα εξετάσουμε ακολούθως.

ΤΗΚ και Χειριστές Οπλικών Συστημάτων

Η ΤΗΚ βασιζόμενη στην τεχνογνωσία της ΙΑΙ αλλά και την εμπειρία που θα μεταδιδόταν από την Ισραηλινή Αεροπορία αποφάσισε στις 7 Σεπτεμβρίου 1996 την αναβάθμιση του στόλου των F–4E της. Τα δυο πρώτα F-4E-2020 Terminator παραδόθηκαν στην Τουρκική Πολεμική Aεροπορία στις 27 Ιανουαρίου 2000. Οι γείτονες χρησιμοποιούν τον θεσμό του ΧΟΣ (Χειριστή Οπλικών Συστημάτων [Weapons System Officer ] κατά τα Αμερικανικά και Ισραηλινά πρότυπα για την πίσω θέση των F-4 Phantom. Έτσι υπάρχει η βέλτιστη απόδοση στην ναυτιλία/διακοπτολογία από εξειδικευμένους ανθρώπους (ΧΟΣ) που κάθονται αποκλειστικά στην πίσω θέση, ενώ ταυτόχρονα εξοικονομούνται Ιπτάμενοι για τις άλλες Μοίρες F-16/F-4E. Αντίθετα με την τουρκική πρακτική, η ΠΑ επιμένει στο να βάζει δύο χειριστές στα R/F-4E.

Ενδιαφέρον επίσης παρουσιάζει η εξειδίκευση XOΣ, αποφοίτων της 132 Filo Hancer, του αντίστοιχου ΣΟΤ της ΤΗΚ, σε διακλαδικές επιχειρήσεις με μονάδες του Τουρκικού Ναυτικού. Επιπλέον, οι ΧΟΣ της 113 Filo εκπαιδεύονται συστηματικά στην καθοδήγηση COMAO από την πίσω θέση των RF-4E ως αρχηγοί σχηματισμού F-16, κάτι που πιθανότατα συνέβει και με το RF-4E στην αποστολή αναγνώρισης των Ελληνικών S-300 της 23ης Μάιου 2006.

Γυναίκες ιπτάμενοι στην ΤΗΚ

Η Ακαδημία της  ΤΗΚ ξεκίνησε να δέχεται γυναίκες για εκπαίδευση ιπταμένου το 1992. Τα επόμενα πεντε χρόνια επελέγησαν συνολικά 56 εξ αυτών για εκπαίδευση, με την πρώτη να αποφοιτεί το 1996. Τον Απρίλιο του 2005 κατά την διάρκεια εμπλοκής με τουρκικά F-16C block-40 οι Έλληνες χειριστέςMirage-2000EGM άκουσαν στην συχνότητα των Τούρκων μια γυναικεία φωνή καθώς προσπαθούσε ανταπεξέλθει στις θετικές φορτίσεις (g).. Η φωνή πιθανόν να ανήκε στην Υποσμηναγό (Ι) Asli Senol της 162 Μοίρας Zipkin (Καμάκι) που συνυπηρετούσε μαζί με τον επίσης Ιπτάμενο σύζυγο της Ilker Senol στην αεροπορική βάση Πανόρμου (Bandirma). Η Υποσμηναγός αφότου –όπως ελέχθει από το Τουρκικό ΓΕΑ- διακρίθηκε σε αερομαχίες στο Αιγαίο, ταξίδεψε στην μακρυνή Λιθουανία ώς μέλος του κλιμακίου της ΤΗΚ που πραγματοποίησε περιπολίες και εναέρια προστασία των χωρών της Βαλτικής στα πλαίσια του ΝΑΤΟ.

Υποσμηναγός (Ι) Asli Senol της 162 Μοίρας Zipkin

Η Ανθυποσμηναγός Ayfer Gok ήταν η πρώτη απώλεια της ομάδας χειριστριών της ΤΗΚ, όταν στις 9/2/2001 το F-5A της συνετρίβη λίγο μετά την απογείωση του από την αεροπορική βάση Ικονίου. Οι υπόλοιπες 11 χειρίστριες της ΤΗΚ που είχαν αποφοιτήσει έως τότε εκτός από τις προηγούμενες δύο σειρές , μετατέθηκαν σε μεταγωγικά C–160T της 221 Essen Filo, CΝ-235 της 223 Cakmak Filo στο Etismegut και AS.352 Cougar της Διοίκησης Μεταγωγικών (Hava Nakil Kuveleti Komutanligi). Μια από αυτές, η Υποσμηναγός (Ι) Ayşe Ayna (βλ. επόμενη φώτο) έγινε διάσημη στην Τουρκία καθώς συμμετείχε ως συγκυβερνήτης με ελικόπτερο Cougar της 201ης “Atac” Μοίρας, σε αποστολή Combat Search and Rescue στο Αιγαίο στις 23 Μαίου του 2006, μετά το τραγικό περιστατικό που οδήγησε στον θάνατο του Σμηναγού Κ.Ηλιάκη.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα της προσπάθειας προβολής μοντέρνου προσώπου από την ΤΗΚ, αποτελεί το εικονιζόμενο ρεπορτάζ της εφημερίδας Vatan. Οι κυρίες Burcu Şahinkaya και Züleyha Dombay ποζάρουν με τα F-16 τους. Η πρώτη μάλιστα αγαπά τόσο πολύ το..Αιγαίο που σύμφωνα με την εφημερίδα ονόμασε τον γιο της Ege

Μια πρόχειρη μετάφραση του τι ακούμε στο παραπάνω βίντεο..

Νο.3: Eίμαστε Νο.3 δεξιά μετά από σας
Νο1: Γυρίζω
Νο1 ΧΟΣ: Ναι
Νο1 Χειρ: 4,5
Νο1 Χειρ: 5,5
Νο1 Χειρ: 3,5.
Νο1 Χειρ: 3,5 νοιώθω ότι είμαστε πιο κοντά από ότι λένε τα νούμερα
Νο1 ΧΟΣ: Όχι όλα πάνε κανονικά K-K-S
No1 Χειρ: Όλα καλά?
No1 Χειρ: 3,5 οοοοοοο-ούπ
Bitching Betty: Altitude-altitude-altitude
No1 ΧΟΣ: Φέρε μανετες πίσω σε θέση Idle
Bitchhing Betty: Caution-caution
Νο1 Χειρ: Master caution......Oυφ
Νο3: Φάνηκε σε θέση idle ο κινητήρας
No1 ΧΟΣ: Είναι θέση cold idle.
Νο1 Χειρ: Είναι ακόμα αναμμένο το Master Caution?
Νο.3 Χωριστείτε
Νο.3 Ωραία

..και ορισμένα σχόλια

Το αποτέλεσμα της πρόσκρουσης

Η εν λόγω πτήση ήταν μάλλον σχεδιασμένη στα 3500 πόδια (Minimum Safe Altitude) κάτι πού η χειρίστρια αψήφισε και κατέβηκε χαμηλότερα με αποτέλεσμα να περάσει κέντρο-σουβλάκι το μιναρέ. Πιθανότατα είχε ξεχάσει να τριμάρει/αντισταθμίσει σε ΕΟΠ (ευθεία οριζόντια πτήση), διότι το F-4E Phantom έχει στην ράχη του 6 δεξαμενές καυσίμου (fuel cells) και αναλόγως της ροής/κατανάλωσης καυσίμου κατά την πτήση αλλάζει το κέντρο βάρους και χρειάζεται συνεχώς αντιστάθμιση/trim. Έτσι έχει μια ελαφριά κάθοδο 2 μοιρών πού λίγο έλειψε να αποβεί μοιραία. Είναι αναμφισβήτητο ότι η Akgül πετάει από την ‘Α θέση και στη ‘Β θέση ο ΧΟΣ μιλάει με τα άλλα μέλη του σχηματισμού (Νο2-3). Ο ΧΟΣ αναλαμβάνει τις επικοινωνίες-ναυτιλία-όπλα ενώ ο χειριστής πετάει. Δεν γίνεται αντίστροφα διότι η ορατότητα του ΧΟΣ μπροστά, αλλά και στα πλάγια είναι περιορισμένη.

Η Τουρκάλα χειρίστρια είναι απασχολημένη με το να μετράει την απόσταση από το επόμενο steerpoint (το 11ο) και το οποίο αντιστοιχεί στο Hipodrom, στο οποίο διεξάγεται κάθε χρόνο η παρέλαση. Έτσι δεν βλέπει τους 2 μιναρέδες πού ξεπροβάλλουν ξαφνικά μπροστά της... Την παρ’ολίγο μοιραία στιγμή ο ΧΟΣ, πού μάλλον πρέπει να είναι Εκπαιδευτής στον τύπο, είδε στο HUD repeater τους μιναρέδες, ή τα άλλα μέλη του σχηματισμού να τραβάνε απότομα επάνω και τράβηξε το χειριστήριο πίσω. Αυτό το επαληθεύει η έκπληξη της χειρίστριας λίγο προτού χτυπήσουν (ουπ) στο δόξα πατρί το μιναρέ.



Το ραδιοϋψόμετρο (Combined Altitude Radar Altimeter) έγραψε στιγμιαία -0 καθώς πέρασε ακριβώς από επάνω και το σύστημα φωνητικής προειδοποίησης bitching Betty φώναζε Altitude-altitude! Μάλλον η ημισέληνος χτύπησε στο κέντρο του αεροσκάφους και δεν πήραν FOD (Foreign Object Damage) στον κινητήρα. Για να το επαληθεύσουν, βάζουν στοιχεία πίσω/idle για να δούνε εάν πήραν φωτιά (cold idle) στους κινητήρες J-79. Η είσοδος ξένου σώματος στην εισαγωγή θα μπορούσε να προκαλέσει φωτιά, οπότε και ο αρχηγός σχηματισμού τους λέει να σπάσουν για να αποφύγουν άλλα παρατράγουδα.

Έτσι μια παρολίγον "τεχνική βλάβη" επάνω από το σπίτι του Τούρκου πρωθυπουργού απεφεύχθει την τελευταία στιγμή..