ΕΛΛΑΣ Η ΓΗ ΤΩΝ ΕΛ: "Αξιολογώντας σωστά την Τουρκία". Άρθρο του Α.Θεοφάνους

Σάββατο 16 Φεβρουαρίου 2013

"Αξιολογώντας σωστά την Τουρκία". Άρθρο του Α.Θεοφάνους

10:57 π.μ. | Αναρτήθηκε από Unknown | | | Επεξεργασία ανάρτησης

Γράφει ο
Ανδρέας Θεοφάνους*

Με αφορμή τις αντιδράσεις της Τουρκίας σε σχέση με τις ενεργειακές προοπτικές της Κυπριακής Δημοκρατίας είναι σημαντικό να αξιολογήσουμε τις προθέσεις της. Ο Τούρκος πρωθυπουργός κ. Ερτογάν υπογραμμίζει ότι στα θέματα της Κυπριακής Δημοκρατίας που αφορούν την ενέργεια έχουν λόγο και οι τρείς εγγυήτριες δυνάμεις με βάση το Σύνταγμα του 1960. Παράλληλα ειρωνεύεται «τα όνειρα των Ελληνοκυπρίων στη Μεσόγειο». Δεν είναι η πρώτη φορά που Τούρκοι αξιωματούχοι επικαλούνται το Σύνταγμα του 1960 όταν θέλουν να τονίσουν ότι για συγκεκριμένες αποφάσεις της Κυπριακής Δημοκρατίας απαιτείται η συναίνεση της τουρκοκυπριακής πλευράς ή ακόμα και των εγγυητριών δυνάμεων. Εκ των πραγμάτων τίθενται διάφορα ζητήματα.

Η πραγματικότητα είναι ότι η Κυπριακή Δημοκρατία λειτουργεί σήμερα με το Δίκαιο της Ανάγκης το οποίο κατ’ ουσίαν είχε επικυρωθεί από το ψήφισμα αρ. 186/1964 του ΟΗΕ τον Μάρτιο του 1964. Η Τουρκία προσπαθεί συνεχώς και συστηματικά να υποσκάψει και να παραμερίσει αυτό το ψήφισμα. Ταυτόχρονα η Τουρκία επικαλείται αφ’ ενός το Σύνταγμα του 1960 και αφ’ ετέρου διαιωνίζει την κατοχή και προσπαθεί να καταστρέψει την Κυπριακή Δημοκρατία.

Το ζητούμενο – ακόμα και τώρα - είναι όπως εμείς τοποθετηθούμε ευθαρσώς και ανάλογα σε όλα αυτά. Αν η Τουρκία επιθυμεί την εφαρμογή του Συντάγματος του 1960 ως έχει, να το συζητήσουμε άμεσα. Αυτό συνεπάγεται, μεταξύ άλλων, την αποχώρηση των τουρκικών στρατευμάτων κατοχής, την επιστροφή των προσφύγων στα σπίτια τους, την αποχώρηση των εποίκων, καθώς και την αποκατάσταση της εδαφικής ακεραιότητας της χώρας. Οποιαδήποτε άλλη ρύθμιση μπορεί να συζητηθεί. Εκείνο που δεν μπορεί να γίνει είναι η Τουρκία να ακολουθεί μια επιλεκτική στάση θέλοντας και «τον σκύλο χορτάτο και την πίττα σωστή» - δηλαδή αποσπασματικά να επικαλείται τις Συμφωνίες του 1960 και ταυτόχρονα να διαιωνίζει την κατοχή και να μην αναγνωρίζει το δικαίωμα ύπαρξης της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Προφανώς είναι καθοριστικής σημασίας να αναληφθεί μία εκστρατεία για διαφοροποίηση θέσεων και στρεβλώσεων που υπάρχουν στην ΕΕ και στη διεθνή κοινότητα σε σχέση με τα δεδομένα γύρω από την Κύπρο. Οι νέες προσεγγίσεις θα πρέπει να εδράζονται σε μία επιχειρηματολογία η οποία να μην μπορεί να ανατραπεί. Όμως για μια τέτοια πολιτική απαιτείται πρώτα εμείς να ξεκαθαρίσουμε τι ακριβώς θέλουμε και να το διεκδικήσουμε.

Επί τούτου σημειώνεται, για παράδειγμα, και το γεγονός ότι δεν μπορεί η Τουρκία να απαιτεί για την τουρκοκυπριακή μειονοτική κοινότητα των 100.000 τη διάλυση του κράτους και την αντικατάσταση του με μια συνομοσπονδία δύο κρατών, εκ περιτροπής προεδρία, επεμβατικά δικαιώματα – εν ολίγοις προτεκτορατοποίηση της Κύπρου - ενώ για τα εκατομμύρια των Κούρδων στην τουρκική επικράτεια να αρνείται να τους αναγνωρίσει καν καθεστώς μειονότητας.

Όλα αυτά τα ζητήματα θα πρέπει να τα αξιολογήσουμε ολοκληρωμένα. Τα μεγέθη, τα διεθνή συμφέροντα, η οικονομική κρίση δεν μας επιτρέπουν άλλα λάθη. Μας ωθούν όμως να προχωρήσουμε στη βάση μιας ήρεμης, σχεδόν Γκαντιακής φιλοσοφίας η οποία θα στοχεύει να συντρίψει και να εξευτελίσει τα κατοχικά δεδομένα και να προετοιμάσει το έδαφος για ένα μοντέλο το οποίο να αποτελεί παράδειγμα προς μίμηση στην ευρύτερη περιοχή. Αλλά επαναλαμβάνω ότι αυτό προϋποθέτει, μεταξύ άλλων, ότι εμείς θα πρέπει να έχουμε μια ξεκάθαρη εικόνα για το τι επιδιώκουμε.

Προφανώς η προσοχή όλων θα είναι πρωταρχικά στραμμένη στην προσπάθεια για οικονομική ανάκαμψη και την επίλυση των συναφών προβλημάτων. Όμως είναι καθοριστικής σημασίας να έχουμε ολοκληρωμένη αντίληψη για όλα τα ζητήματα. Επειδή το Κυπριακό θα έλθει και πάλιν μπροστά μας σε συνδυασμό με άλλες πρωτοβουλίες (π.χ. άνοιγμα κεφαλαίων στις ευρωτουρκικές ενταξιακές διαπραγματεύσεις, ενεργειακά ζητήματα) θα πρέπει να είμαστε έτοιμοι και πειστικοί εφ’ όλης της ύλης.

Ο Ανδρέας Θεοφάνους είναι Καθηγητής Πολιτικής Οικονομίας και Πρόεδρος του Κέντρου Ευρωπαϊκών και Διεθνών Υποθέσεων του Πανεπιστημίου Λευκωσίας.