Πρόκειται για μια από τις μεγαλύτερες καταστροφές που υπέστη ο ελληνισμός από τον τούρκο κατακτητή και επιβάλλεται να διατηρείται ζωντανή στην ιστορική μνήμη.

 

Προκάλεσε τον αποτροπιασμό και την αηδία στην Ευρώπη αφού η κοινή γνώμη ξεσηκώθηκε τότε ενώ οι τάξεις των φιλελλήνων πύκνωσαν μετά τις περιγραφές από αυτόπτες μάρτυρες που περιέγραψαν τις φρικιαστικές στιγμές.

 

Πολλοί έκαναν τότε λόγο για το ασυμβίβαστο της τουρκικής φυλής με τον ανθρωπισμό..

 

Προτεραιότητα για την Οθωμανική Αυτοκρατορία υπήρξε η καταστολή της επανάστασης στη στεριά. Tα νησιά του Αιγαίου δεν υπήρξαν συστηματικός στόχος. Εξαίρεση αποτέλεσαν οι επιχειρήσεις ενάντια στη Σάμο (1821 και 1824) που αποκρούστηκαν από τις ελληνικές δυνάμεις αλλά και η κατάληψη της Χίου στα 1822 και αργότερα, στα 1824, της Κάσου και των Ψαρών που οδήγησαν σε εκτεταμένες σφαγές, λεηλασίες και καταστροφές στα νησιά αυτά.

 

Παρά τις προσπάθειες που καταβλήθηκαν από διακεκριμένους Χιώτες όπως ήταν ο Θεόφιλος Καΐρης να κηρυχτεί η επανάσταση και στο νησί τους την άνοιξη του 1821, κάτι τέτοιο δεν κατέστη δυνατό.

 

Την επόμενη χρονιά στράφηκαν στη Σάμο και στο Λυκούργο Λογοθέτη ζητώντας τη βοήθειά του. Πράγματι, το Μάρτιο του 1822 οργανώθηκε κοινό εκστρατευτικό σώμα που κατέλαβε αιφνιδιαστικά τη Χίο υποχρεώνοντας τις οθωμανικές δυνάμεις που βρίσκονταν στο νησί να κλειστούν στο φρούριο.

 

Την ίδια εποχή ο οθωμανικός στόλος έβγαινε από τα Δαρδανέλια και εγκαινίαζε τις επιχειρήσεις της χρονιάς αυτής με την προσβολή της Χίου. Στις 30 Μαρτίου χιλιάδες οθωμανοί ένοπλοι αποβιβάστηκαν εύκολα στο νησί, καθώς καμιά ενέργεια προστασίας του δεν είχε γίνει από ελληνικής πλευράς.

 

Mερικά πλοία από τα Ψαρά που βρίσκονταν στην περιοχή παρακολούθησαν από απόσταση τις κινήσεις του οθωμανικού στόλου. Έντρομοι οι κάτοικοι εγκατέλειψαν την πόλη και κατέφυγαν σε ορεινά σημεία και μοναστήρια, ενώ οι Σαμιώτες έσπευσαν να επιστρέψουν στο νησί τους. Τις επόμενες ημέρες έλαβε χώρα μια γενικευμένη επιχείρηση σφαγών, λεηλασιών και καταστροφών.

 

Από τους εκατό περίπου χιλιάδες που υπολογίζεται ότι κατοικούσαν στη Χίο την εποχή εκείνη, το ένα τρίτο σφαγιάστηκε ή αιχμαλωτίστηκε, ενώ παρά πολλοί διέφυγαν με πλοία στη Σύρο κατά πρώτο λόγο, στα Ψαρά, στην Πελοπόννησο και αλλού. 

 

Εκατόν δεκαπέντε χιλιάδες ψυχές δολοφονήθηκαν, ξεριζώθηκαν χάθηκαν. Άνδρες, γυναίκες , παιδιά, ηλικιωμένοι. Το αίμα έτρεχε ποτάμι μέχρι τη θάλασσα. Το γαλάζιο του νερού βάφτηκε κόκκινο.

 

Ουρλιαχτά, θάνατος απόγνωση. Καμένη γη, φωτιά και χωριά ολόκληρα που πυρπολήθηκαν.

 

Μητέρες στους καπνούς ψάχνουν τα παιδιά τους. Τα πρόσωπα τους μαύρα από τις στάχτες. Ψάχνουν να κρυφτούν για να γλυτώσουν.

 

Οι τούρκοι είναι παντού. Αγρίμια. Δολοφονούν, βιάζουν. Κατακόκκινοί από το αίμα των θυμάτων τους συνεχίζουν να σκοτώνουν όποιον βρουν στο διάβα τους. 

Η Χίος πεθαίνει..

 

Η βιαιότητα που επέδειξε ο επικεφαλής του οθωμανικού στόλου (καπουδάν πασάς) Καρά Αλή –την πλήρωσε λίγες μέρες αργότερα όταν βρήκε το θάνατο, από τον Κωνσταντίνο Kανάρη που ανατίναξε στα ανοιχτά της Xίου τη ναυαρχίδα του οθωμανικού στόλου!

 

Η ιστορία πρέπει να διατηρείται και να μεταδίδεται ακέραιη και όχι να ξαναγράφεται όπως βολεύει μερικούς μέσα από τις σειρές των τουρκικών σήριαλ που δυστυχώς σερβίρονται μαζικά στην τηλεόραση..

 

Η μνήμη επιβάλλεται να παραμένει ζωντανή σήμερα για να μεταδοθεί ακέραιη στις επόμενες γενιές..

.